Seizoen 2020 / 2021

Iedereen die dit herkent krijgt de kans om een artikel aan te leveren ter bespreking. Soms zou je daar toch wel eens met elkaar over door willen praten: hoe denken anderen erover?

We delen de artikelen per mail,  zodat we met elkaar het gesprek aan kunnen gaan. Een beproefd en uitdagend concept.

Opvoeden en onderwijzen gaan gelijk op. Of dat nou thuis is, op school of bij opa en oma.

Warmte is dé brug voor alles wat wil bloeien. De vaardigheid om die unieke bloem van het Ik uit een mensenkind tevoorschijn te toveren, dat is vrije opvoedkunst.

De pedagogie is opgebouwd rond 3 zevenjaarsfasen. Als ze eenmaal harmonisch ontwikkeld zijn en goed samenwerken, kun je als vrij mens je eigen, volwassen leven vormgeven.

Deze avond wordt geleid door Aline van Willigen, leerkracht op de Vrije School De Vuurvogel. Zij vindt het elke dag weer een feest als ouder, volwassene en leerkracht om zich te verbinden met en te smullen van het vrijeschool onderwijs en haar gedachtengoed.

Een mooie aanleiding ze eens ter hand te nemen – en de inhoud blijkt verrassend actueel: over identiteit gaan ze, over normen en waarden, over de verhouding tussen leer en leven, over de relatie tot andere opvattingen, rituelen en godsdiensten. Wie en wat is het Joodse volk te midden van de volkeren? En wij – wie zijn wij?

Misschien wel dat iedere generatie dat weer op een eigen manier doet? Maar dat dus ook iedere generatie naar eigen passende manieren zoekt. Of kun je toch nog putten uit de ervaring van hoe jouw eigen ouders dat destijds met jou deden?. En hoe doe je dat samen? Zinvol om daar ook met andere ouders eens over te sparren. Dat willen we daarom vooral doen. Met natuurlijk ook wat tips, de ..do..s en don..t..s.. volgens mensen die vaak met deze onderwerpen bezig zijn. Laten we samen in ieder geval een lijst maken met tips en aanmoedigingen om elkaar mee te geven. Want geloofsopvoeding is heus niet alleen een ingewikkeld traject, het is vooral ook erg mooi - een weg samen met je kind, waarin ook heel veel waardevols te beleven en te ontvangen valt...! 

Om hoeveel 'meervoudig religieuze' mensen gaat het eigenlijk in Nederland? Welke religies worden gecombineerd? Hoe komen mensen ertoe om uit meerdere religies te putten en welke betekenis hebben die religies in hun leven? Hoe zit het met religieuze trouw? Wat is de relatie tussen meervoudige religiositeit en de afname van kerklidmaatschap? In de lezing zullen bovenstaande vragen aan de orde komen.

Joantine werkte aanvankelijk op het geied van de milieuwetenschapppen. vervolgens studeerde zij religiewetenschap en promoveerde in 2014 op het proefschrift New spirityality and social engagement (Nieuwe spiritualiteit en sociale betrokkenheid). Tot voor kort was zij onderzoeker op het gebied van hedendaagse religie en nieuwe vormen van spiritualiteit aan de Vrije Universiteit Amsterdam. In 2016 schreef zij samen met Ton Bernts de vijfde editie in de boekenreeks God in Nederland. Eind 2018 verscheen van haar hand het boek Meervoudig religieus: Spirituele openheid en creativiteit onder Nederlanders (Amsterdam University Press). 

Dit programmaonderdeel is mogelijk gemaakt door sponsering van voorheen Vrijzinnigen Ede.

De stiltewandeling duurt ongeveer 1,5 uur. Tijdens de wandeling staan we soms ook letterlijk stil en wordt een tekst voorgelezen of is er een individueel meditatiemoment. De wandeling gaat grotendeels over onverharde paden. Wie dat wil kan na afloop nog even napraten.

De start is bij de parkeerplaats bij het Natuurcentrum, Groot Ginkelseweg 2a. Verzamelen tussen 13.45 en 14.00 uur.

Ook dit jaar wordt weer een avond georganiseerd om met elkaar te zingen. In de afgelopen jaren hebben we gezongen uit het Nieuwe Liedboek en de bundel Zangen van Zoeken en Zien. Dit keer zingen we opnieuw uit het Liedboek maar nu liederen uit de Engelse traditie, vertaald of in de eigen taal. In het Liedboek staan er velen. Uit de lange lijst met Engelse hymnen is een keus gemaakt.

U bent van harte welkom op deze avond.

[1]

Mystiek kun je omschrijven als het ervaren van een verlangen, een zoeken naar verbondenheid met God. Dat is niet alleen een verschijnsel uit vroeger eeuwen, maar ook in onze tijd zoeken mensen naar deze ervaring. In dit proces kunnen we ons meer bewust worden van deze diepe onderstroom, van waaruit we leven.

We zeggen wel, dat geloof tot uiting kan komen in je daden. Dat zou je de zichtbare bovenstroom van ons leven kunnen noemen. Mystiek gaat over het ervaren van die diepe onderstroom van verlangen en verbondenheid, mede als voeding voor onze daden. In ons zoeken is de stilte de plek waar een ontmoeting met God te vinden is. Daar gaan we iets ervaren van een omvat zijn of gedragen worden door God. Het gaan van deze weg is een proces, waarin we niet meer in het centrum van ons leven staan, maar waar we gaan ervaren gedragen te worden.

Op deze twee avonden (2 en 9 november) willen we met elkaar aandacht geven aan deze processen: zoektochten èn ervaringen. Hoe vinden wij sporen van God in ons dagelijks leven en hoe werpt dit zijn vruchten af in het leven van alle dag. We gebruiken daarbij ook teksten van klassieke en moderne mystici zoals Eckhart, Theresia van Avila, Hammarskjöld en Hillesum. Als aanvulling op deze avonden is een vervolg mogelijk van vijf bijeenkomsten.

Geestelijke begeleiding kan helpend zijn om te onderscheiden waar het op aan komt. www.geestelijkebegeleiding-devallei.nl

Daarbij kwam het verzoek om eens nader naar die tekst te kijken. Dat zullen we in deze twee avonden doen. De eerste avond begint met enige informatie over de woelige tijd (die van de volksverhuizingen) waarin de tekst (art. 1-2) een functie vervulde. Maar vooral kijken we naar het eerste deel, de leesregels en leerregels over het verstaan van het nieuwtestamentisch getuigenis van Vader, Zoon en Geest. Waarmee de belijdenis bepaalde uitkomsten formuleert van debatten uit de 4e eeuw (art. 3-28).

De tweede avond vervolgen me met het tweede deel, een formulering van de uitkomsten van de debatten uit de 5eeeuw over het spreken over Jezus Christus als ‘waarlijk God en waarlijk mens’ (art. 29-42).  Achterhaalde dogma’s? Misschien. Het aardige van goed geformuleerde regels is, dat je altijd kunt vragen: als we het zo niet willen, hoe dan wel?

[2]

Mystiek kun je omschrijven als het ervaren van een verlangen, een zoeken naar verbondenheid met God. Dat is niet alleen een verschijnsel uit vroeger eeuwen, maar ook in onze tijd zoeken mensen naar deze ervaring. In dit proces kunnen we ons meer bewust worden van deze diepe onderstroom, van waaruit we leven.

We zeggen wel, dat geloof tot uiting kan komen in je daden. Dat zou je de zichtbare bovenstroom van ons leven kunnen noemen. Mystiek gaat over het ervaren van die diepe onderstroom van verlangen en verbondenheid, mede als voeding voor onze daden. In ons zoeken is de stilte de plek waar een ontmoeting met God te vinden is. Daar gaan we iets ervaren van een omvat zijn of gedragen worden door God. Het gaan van deze weg is een proces, waarin we niet meer in het centrum van ons leven staan, maar waar we gaan ervaren gedragen te worden.

Op deze twee avonden willen we met elkaar aandacht geven aan deze processen: zoektochten èn ervaringen. Hoe vinden wij sporen van God in ons dagelijks leven en hoe werpt dit zijn vruchten af in het leven van alle dag. We gebruiken daarbij ook teksten van klassieke en moderne mystici zoals Eckhart, Theresia van Avila, Hammarskjöld en Hillesum. Als aanvulling op deze avonden is een vervolg mogelijk van vijf bijeenkomsten.

Geestelijke begeleiding kan helpend zijn om te onderscheiden waar het op aan komt. www.geestelijkebegeleiding-devallei.nl

De in 2016 overleden zanger en dichter Leonard Cohen schreef teksten als "Halleluja", "Suzanne", "So long Marianne". Ze gaan over de grote thema's van het leven, liefde  en dood,  maar opvallend genoeg ook over religie. De van oorsprong Joodse zanger verweeft in veel van zijn teksten bijbelse motieven. Daarbij lopen joodse en christelijke verwijzingen soms door elkaar heen. Maar Cohen was ook een tijd lid van de 'Church of Scientology' en bekeerde zich later tot het Boeddhisme. Al deze religieuze tradities hebben hun neerslag in de teksten van Cohen. Samen met zijn warme, diepe stemgeluid, heeft de muziek dan ook een bijna hypnotiserende werking.

Het Avondmaal kent in onze kerk een rijke traditie. Van zittend aan tafels tot lopend of staande in een kring. Met de vorm veranderde ook de betekenis en zelfs de naam: Maaltijd van de Heer. Wat vieren wij nu eigenlijk aan de Tafel van de Heer? Ik wil op deze avond graag de rijkdom van dit sacrament met u delen. Want er is zoveel over te zeggen! In de kerkelijke traditie is de betekenis vaak versmald tot het gedenken van het sterven en de opstanding van Jezus Christus. Maar er is zoveel meer! En in dat diaconale ‘meer’ komt de hele wereld in zicht: 'Ga naar de wegen en de akkers buiten de stad en nodig iedereen met klem uit, want mijn huis moet vol zijn’. 

Frisch doet zijn naam eer aan en komt met verfrissende nieuwe perspectieven op inmiddels tamelijk bejaarde theologie van Barth, die in haar dagen een revolutie behelsde, op opstand tegen het cultuurprotestantisme van de negentiende- en vroege twintigste eeuw. ‘Theologische religikritiek’, openbaringspositivisme tegen het in gevoelens zwelgende individualisme. Nieuw gelezen - en wellicht hier en daar iets anders gezegd - opnieuw van kapitaal: zu schön um nicht wahr zu sein.

Barth revisited.

Daarbij komen zowel het verhaal als ieders eigen associaties aan het woord. Om te beginnen vindt de performatieve dialoog in stilte plaats, maar het zou geen dialoog heten als niet tot slot de deelnemers met elkaar in gesprek gaan over de manier waarop het verhaal verrijkt is in de loop van de avond. 

Is mijn leven voltooid? Steeds meer mensen stellen zichzelf deze vraag. In mijn lezing wil ik deze vraag – die heel persoonlijk kan worden – vanuit verschillende perspectieven bespreken. Ik begin met een duik in de geschiedenis. Daarmee wil ik aannemelijk maken waarom de vraag naar -voltooid leven- juist in deze tijd naar voren komt. Daarna wil ik enkele verhalen vertellen van mensen die aangeven dat hun leven voltooid is. Deze verhalen geven een goed inzicht in de verschillende motieven die een rol spelen in de overwegingen van burgers. Van daaruit zetten we een stap naar de ethiek. Verschillende ethische overwegingen zullen we met elkaar bespreken. Ook wil ik laten zien hoe die overwegingen geleid hebben tot een politiek advies aan de regering. Ik sluit de lezing af met een uitnodiging aan de kerken om op pastorale wijze met deze problematiek om te gaan. Op de vraag -Is mijn leven voltooid?- wil ik enkele bijbelse lichtstralen laten vallen.

Prof. dr. Maarten J. Verkerk was bijzonder hoogleraar Christelijke Filosofie in Maastricht en Eindhoven. Daarbij was gezondheidszorg een van zijn aandachtsgebieden als filosoof en ethicus. Hij was tevens lid van de adviescommissie-Schnabel over -Voltooid leven-.

Orgelconcert in de Lutherse Kerk, georganiseerd in het kader van het 50-jarige Pels & Van Leeuwen hoofdorgel. Uitvoerenden: organisten Erik van der Heijden en Dick Troost.

En dat levert naar de laatste wetenschappelijke stand van zaken een complex en verrassend verhaal op. Met -De Bijbel- heeft u het levenswerk in handen van een gelovig, kritisch en indrukwekkend geleerd man. Een uitdagend en informatief boek, dat de komende decennia weleens het standaardwerk zou kunnen zijn voor iedereen met historisch-theologische interesse. We lezen enkele gedeelten en gaan in gesprek.

Geen verhaal is zo vaak verteld als het Kerstverhaal. Want het verhaal over een kindje, geboren in de kou, verzorgd in een kribbe, verwarmd door een os en ezel en bezocht door engelen, herders en koningen, dat spreekt iedereen aan. Maar hoe Bijbels is het verhaal dat wij elkaar met Kerstmis vertellen eigenlijk? En klopt alles wel wat er staat? Wanneer is Jezus geboren? En waar woonde Jezus met zijn ouders? Wat hebben de kerstboom en de cadeautjes met dit verhaal te maken? En waar komt ons kerststalletje vandaan?

Op dinsdagmiddag 8 december neemt pastor Guido Dieteren ons mee op een reis door het kerstfeest. Op luchtige en humoristische wijze zal hij op de hierboven genoemde vragen ingaan en nog veel meer vertellen. Het belooft een spannende en sfeervolle zoektocht te worden naar de bronnen van ons kerstverhaal.

Op deze avond zullen in vogelvlucht 20 eeuwen bijbellezen voorbijkomen. De bijbel lezen betekent ook de teksten interpreteren. Het is bekend dat vanaf de  begintijd van het Christendom de teksten niet altijd op dezelfde manier zijn begrepen. De Kerkvaders, in de eerste eeuwen na Christus, hebben met hun opvattingen de grondslag gelegd voor het verstaan. Dat is niet altijd in grote harmonie gegaan maar vaak met veel onderlinge strijd. In latere eeuwen is op hun arbeid voortgebouwd en zijn er zogenaamde scholen of methodes ontstaan om de essentie van de verschillende teksten te onderzoeken. Om op deze wijze dienstbaar te zijn aan de uitleg en prediking in de kerken. Een van die scholen is de zogenaamde Amsterdamse School. Een moderne manier van onderzoek van de Bijbelse teksten die opgeld deed in de vorige eeuw aan de Universiteit van Amsterdam. De namen van de theologen: Martinus Beek , Frans Breukelmans, Rochus Zuurmond en Karel Deurloo en mogen daarbij niet ongenoemd blijven. Hun methode van onderzoek heeft vaak verrassende inzichten gebracht. We zullen op deze avond ook aan de hand van een tekstgedeelte de werkwijze van de Amsterdamse School nader belichten.

Festival of Lessons and Carols is een dienst die traditioneel rond Kerst plaatsvindt, met name in Engeland. In een dergelijke viering wordt het verhaal van de zondeval, de belofte van de Messias en de geboorte van Jezus verteld aan de hand van negen korte lezingen, de lessons, afgewisseld met het zingen van carols, hymnen en koormuziek. Deze dienst staat onder leiding van ds. Caroline Oosterveen met medewerking van het Wagenings Torenkamerkoor olv Elly Meijer.

Het thema is:

De lijn van de lezingen en de gedichten is afgestemd op advent: vanuit de beloften in het Oude Testament naar de vervulling in het Nieuwe Testament.

De muziek van het koor is zeer afwisselend - zoals u van het Torenkamerkoor mag verwachten. Enerzijds zijn er mooie bewerkingen van klassieke Engelse kerstliederen. Anderzijds zijn er ook sfeervolle stukken van bijvoorbeeld de componist Cristiansen of Gjeilo. Het thema wordt treffend verklankt en kunt u vinden in het lied ........

Van harte welkom!

Pas in 1734 componeerde hij, na het Oster- en Himmelfahrts-Oratorium, zijn Weihnachts-Oratorium (WO). Het is een verzameling van zes cantates voor de zon- en feestdagen van Eerste Kerstdag 1734 tot en met Driekoningen 1735, die Bach zelf expliciet beschouwde als een ‘oratorium’, een sacraal muziekstuk dat op een doorlopende handeling is gebaseerd, waarvan een Evangelist verslag doet.

Het vijfde deel van het Weihnachtsoratorium gaat over de wijzen uit het oosten die een licht hebben gezien, naar Jeruzalem reizen en spreken met Herodes. Dit vijfde deel bestaat uit elf gedeelten.

De ster heeft de drie koningen en hun pages naar het pasgeboren kindje in Bethlehem gebracht. Vol verwondering bezoeken zij het koningskindje en zijn ouders. En de ster...waarheen zal zij de koningen en de heilige familie hierna leiden?

In dit korte toneelspel(+/- 30 minuten), gebaseerd op een Middeleeuws karrenspel, worden alle teksten gezongen.

Het toneelsspel is prachtig voor volwassenen, maar ook zeer geschikt voor kinderen - jong en oud, vanaf een leeftijd dat ze een half uurtje stil kunnen zijn & zitten. Neemt u gerust uw (klein)kinderen mee!

De spelers/zangers zijn allen ouders van de Vrijeschool de Vuurvogel. Zij doen dit toneelspel cadeau aan de kinderen van de school en aan de inwoners van Ede.

Beleef zelf het bezoek van de drie koningen aan het Koningskind mee!

In de Westerse samenleving is geloof een mogelijkheid geworden in plaats van een vanzelfsprekendheid. Zelfs gelovigen vinden hun geloof bijzonder. Daardoor is geloven moeilijk geworden. In de inleidingen en het gesprek gaat het over de vraag hoe dat komt. Wat ervaren deelnemers zelf als moeilijkheid in hun geloven? Taylor meent dat mensen een onuitroeibare neiging hebben om op zoek te gaan naar iets wat het leven te boven gaat. Dat ontkennen werkt verstikkend voor het leven. Kunnen we hem hierin volgen?

Omdat hij in de kerk ontdekt dat een mens van genade leeft. Omdat hij in de kerk mag delen in iets dat groter is dan hemzelf: de geloofsgemeenschap. Omdat hij daar ook stil kan zijn en op zoek mag naar de diepste stem in hemzelf, die van God. Omdat hij in de kerk steeds weer ontdekt wie hij zelf is: mens die niet kan leven zonder die andere mens en zonder God.

Christologie auf dem Prüfstand, Jesus der Jude – Christus der Erlöser, Verlag Herder, Freiburg im Breisgau 2019). Is hij Jezus de Jood, of veeleer Christus de Verlosser? Is er een christologie denkbaar die de Joden in hun waarde laat ‘als Gods eerste liefde?

Joodse én Christelijke vragen en (voorlopige?) antwoorden. 

Een mens te zijn op aarde: de relatie tussen vluchtelingen en burgers in Nederland/Europa en wat dat met christen-zijn te maken heeft

Als hoogleraar missiologie die zich inzet voor het bespreekbaar maken van migratiedynamieken in de samenleving, belichaamt Dorottya Nagy vele vormen van migratiedynamieken zelf. Naast het feit dat ze in vele landen van Europa heeft gewoond, gewerkt en gestudeerd, heeft ze ook ervaring met migratie buiten Europa. Vele labels van het migratiemanagement (internationaal student, brain drain object, Oost-Europeaan, hybride identiteit, -allochtoon-, migrant, emigrant, immigrant, succesvol geïntegreerde) heeft ze aan den lijve ervaren. In haar werk over migratie probeert ze telkens opnieuw door te vragen hoe migratie binnen een samenleving (land, stad, dorp, wijk) -wij- en -zij-groepen creëert. Dat -wij- en -zij- deel zijn van identiteitsvorming betekent dat het belangrijk is om te kijken naar hoe deze groepen gemaakt/gevormd worden en wat het bestaan van deze groepen voor de samenleving betekent. Wat hebben christenen hiermee in het dagelijks leven te maken?

De manier waarop wij als samenleving praten over migranten, zegt iets over hoe wij met elkaar omgaan. Keer op keer moeten wij – mensen, geïdentificeerd/gezien als migranten en niet-migranten, kerken, de samenleving – ons afvragen of onze veronderstellingen en onze manier van praten over migratie adequaat is.

Tijdens deze avond zal Dorottya Nagy de problematiek van vluchteling-zijn in Nederland theologisch belichten. Daarmee zijn de centrale vragen: wat gebeurt er in Nederland onder het label -vluchteling-? Wat is de relatie tussen vluchteling-zijn en burger-zijn? Wat betekent het een mens te zijn, te blijven en te worden voor de verschillende partijen die deel uitmaken van situaties die over vluchtelingschap gaan? Hoe gaat een christelijke gemeenschap om met de complexe vraagstuk -vluchtelingen-?

De avond wordt georganiseerd met het principe -niets over hen/ons zonder hen/ons-, dat wil zeggen dat én niet-vluchtelingen én vluchtelingen deel zijn van de avond.

Edith Eva Eger schreef het boek De Keuze op 90-jarige leeftijd. Ze beschrijft haar leven: haar jeugd in Hongarije, haar liefde voor dansen, haar verblijf in Auschwitz als 16-jarige en haar lange leven na Auschwitz. Ze vertelt over het leven met vreselijke trauma's; de impact daarvan op zichzelf en haar relaties; over schuldgevoel en jezelf vergeven; over de lange weg van therapie en heling.

Ze besluit om zelf psycholoog en psychiater te worden om zo anderen met moeilijke ervaringen te kunnen helpen. Ze beschrijft verschillende casussen in het boek.

Het uitgangspunt in haar werk is dat ongeacht wat je overkomt in je leven of wat je wordt aangedaan door keuzes van anderen, je wel kunt kiezen hoe je daarop reageert met gedachten, woorden en daden. Je kunt kiezen voor een leven in geestelijke vrijheid. Je houdt littekens, die zijn niet uit te wissen, maar je kunt ze wel verzorgen.

De Keuze is geen boek over oorlog maar over mens-zijn.

Ik neem u graag mee in hun argumentatie (u hoeft het boek niet gelezen te hebben) om er daarna samen met u over door te denken. En wellicht vind u zo de woorden om kritische niet-gelovigen uit te leggen waarom u wel gelooft.

Een ieder vult de rol op zijn of haar eigen manier in: vanuit je eigen achtergrond, je eigen persoonlijkheid of je eigen emoties. Gaandeweg ontdek je hoe je eigen levensverhaal en de verhalen uit de bijbel met elkaar verweven zijn. Omdat we op een actieve manier in het bijbelverhaal stappen, wordt het een ander verhaal. Je ziet het verhaal op een andere manier, je hoort anders, je beleeft het intenser. Ieder bibliodrama creëert betekenis. In een afsluitende reflectieronde wordt uitgediept wat in het spel gebeurd is, wat het te maken heeft met je eigen leven en het zorgt eigenlijk altijd voor een nieuw verstaan van het bijbelgedeelte.

Bijbelkennis is niet nodig. Iedereen kan meedoen.

Edith Eva Eger schreef het boek De Keuze op 90-jarige leeftijd. Ze beschrijft haar leven: haar jeugd in Hongarije, haar liefde voor dansen, haar verblijf in Auschwitz als 16-jarige en haar lange leven na Auschwitz. Ze vertelt over het leven met vreselijke trauma's; de impact daarvan op zichzelf en haar relaties; over schuldgevoel en jezelf vergeven; over de lange weg van therapie en heling.

Ze besluit om zelf psycholoog en psychiater te worden om zo anderen met moeilijke ervaringen te kunnen helpen. Ze beschrijft verschillende casussen in het boek.

Het uitgangspunt in haar werk is dat ongeacht wat je overkomt in je leven of wat je wordt aangedaan door keuzes van anderen, je wel kunt kiezen hoe je daarop reageert met gedachten, woorden en daden. Je kunt kiezen voor een leven in geestelijke vrijheid. Je houdt littekens, die zijn niet uit te wissen, maar je kunt ze wel verzorgen.

De Keuze is geen boek over oorlog maar over mens-zijn.

Naar huidige standaarden wordt hier opgeroepen tot genocide. In 1994 ontstond zo’n volkerenmoord in Rwanda. De Hutu’s stigmatiseerde de Tutsi’s als volk van Amalek, dat dus vernietigd moest worden. Binnen drie maanden werd 70% van de Tutsi’s vermoord met onder meer een beroep op de Bijbel. 

Maar het ‘Woord van God’ brengt toch vrede en gerechtigheid? De Rwandese theoloog Viateur Ndikumana onderzocht of de teksten in de Bijbel over Amalek inderdaad aanzetten tot volkerenmoord. Het stond toch duidelijk in de Bijbel! Hij gebruikte bij zijn onderzoek resultaten van historisch kritische Bijbelwetenschappen en deed een opmerkelijke ontdekking. Daarover gaat de lezing in het Leerhuis waarin onder meer aandacht zal worden geschonken aan de onmisbare rol van de Bijbelwetenschappen bij de uitleg van Bijbelteksten. De lezing eindigt met een waarschuwing: vergeet nooit Amalek (Deuteronomium 25:17 en 1 Samuël 15:2). Amalek, die tegenwoordig Corona heet. 

Hij gelooft, zij niet…!

Of andersom natuurlijk, zij gelooft, hij niet… Allerlei combinaties zijn denkbaar… Maar deze avond gaan we aan de hand van wat fragmenten van dit televisieprogramma wat van 2003 tot 2005 werd uitgezonden in gesprek over geloof in je relatie. Hoe doe je dat, als één wel betrokken is bij het kerkelijk leven en de ander er niet zoveel mee heeft? De tijd dat mensen ..in hun eigen zuil.. hun levenspartner vonden ligt al ver achter ons. Steeds meer komt het voor dat één van beiden wel gelovig (of: kerkelijk) is en de ander niet. Maar hoe werkt dat dan als het gaat over geloofsopvoeding, als er kinderen zijn? En maak je afspraken over het bezoeken van kerkdiensten? Hoe doen anderen dat? Steeds vaker bij doopgesprekken maak ik mee dat ouders hier verschillend in staan. Soms in alle ontspanning en soms is het toch ook wel lastig. Hoe je het ook ervaart; het is vast verrijkend om hier samen over in gesprek te gaan! Een avond die al lang gepland stond, maar er nu eindelijk gaat komen…! Welkom! Uiteraard ook voor mensen die niet kerklid zijn… ;-) 

De uitdaging voor het christendom van vandaag is om ons en onze tijdgenoten existentieel te raken. Ook in tijden van ontkerkelijking blijft de vraag naar levenszin overeind en draagt de christelijke traditie antwoorden in zich die fris zijn en pertinent.

Maar de omgang met de Bijbelse teksten is voor veel christenen problematisch geworden. Wetenschappelijk en exegetisch onderzoek heeft van de oude teksten een historisch document gemaakt dat slechts nog iets uitzegt over voorbijgaande tijden. Overigens veelal ontdekkend dat niet alles zo historisch te lezen valt als lang werd aangenomen. Andere christenen blijven – soms bijna krampachtig – vasthouden aan een letterlijke lezing van de Schriftteksten alsof als daar historische twijfel toeslaat een heel kaartenhuis dreigt in te storten.

Maar er bestaat een derde weg die boven deze twee uitersten uitgaat. Omdat ze dieper gaat. Ze laat ons binnentreden in het mysterie van de de persoonlijke weg die God in Christus met ons wil gaan. Een weg van ervaring en persoonlijke ontwikkeling.

(Deze lezing vind plaats in het kader van de Maand van de Bijbel - www.maandvandebijbel.nl )

Hendro Munsterman doceert als rooms-katholiek theoloog in Frankrijk en is Vaticaanwatcher voor het Nederlands Dagblad

Maar wat is die erfenis? Daar worden steeds vaker vraagtekens bij geplaatst. De positie van de vrouw, de plaats van de overheid, de verhouding tot Israёl, het zondebegrip, en sommige gedragsregels staan voor even zo vele opvattingen die dogmatisch als in beton geklonken lijken te zijn. Ze hebben dikwijls verwarring en ook veel verdriet veroorzaakt. Reeds lang is een andere kijk op Paulus gaande. Die andere kijk is misschien wel het beste te illustreren met de sleuteltekst Galaten 3:28 “….hebt u met Christus bekleed. Hierbij is geen sprake van Jood of Griek, van slaaf of van vrije, van mannelijk of vrouwelijk. Gij alle zijt immer één in Christus Jezus.“ Een leerhuisavond over Paulus is een ontdekkingstocht om het begrip vrijheid in Christus voor deze tijd te leren verstaan. 

René van den Beld emeritus predikant uit Baarn 

De Johannes-Passion van Bach (1685-1750) is een heel andere compositie dan de meer bekende Mattéüs-Passion van dezelfde componist. In de eerste plaats is de geschiedenis van het werk veel ingewikkelder. Bach heeft het werk meerdere malen veranderd en van die veranderingen zijn we niet goed op de hoogte. Er ontbreken nogal wat gegevens om de verschillende plaatjes compleet te krijgen. Een overzicht van de uitvoeringen maakt dat duidelijk:

1724 Nicolaikirche (komt bijna overeen met huidige versie)

1725 Thomaskirche (nogal wat veranderingen aangebracht)

1728 Nicolaikirche (bijna gelijk aan 1724)

1732 (?) Nicolaikirche

Als Bach zijn Passionen gaat schrijven in Leipzig, sluit hij aan bij een Lutherse traditie om op Goede Vrijdag, en soms ook op Palmzondag, het lijdensverhaal uit een van de evangeliën in rolverdeling voor te dragen. Het is een gebruik dat teruggaat op de 10e eeuw.

Bachs Johannes-Passion is een oratorische passion: Bijbeltekst wordt in rolverdeling voorgedragen en afgewisseld met commentaar in de vorm van koralen (12) en aria’s en arioso’s (10). (Minder aria’s dan in de Matthäus Passion.)

Tijdens de lezing zullen aan de hand van klinkende voorbeelden de verschillen tussen de Passionen duidelijk worden gemaakt.

De veertig dagen tijd nodigt uit tot reflectie en bezinning, met name op de thema’s leven, dood en opstanding. Vaak zoeken we daarvoor een rustige, stille plek op, zowel letterlijk in onze fysieke omgeving als figuurlijk in onze geest.

Meditation des Tanzes- Sacred Dance kan daarvoor een andere vorm zijn, een andere mogelijkheid om in contact te komen met wat in ons innerlijk leeft.

In deze dansvorm dansen we verbonden in de cirkel waar ieder zijn/haar eigen ruimte heeft en die via de dans ook verkent.

Dat kan op verschillende manieren. De ene keer roept dat verstilling op, de andere dans is wat uitbundiger van aard. De ene keer zijn we meer naar binnen, de andere keer meer naar buiten gericht. Zo ook de muziekstijlen: klassieke, religieuze en folkloristische muziek  wisselen elkaar af.

De dansen zijn eenvoudig van aard en worden - stap voor stap - aangeleerd.

Het meditatieve element staat centraal, individuele prestatie is niet belangrijk. We richten ons op bewuste aandacht en beleving.

Het gaat bij Meditation des Tanzes dan ook niet om de prestatie maar om aandacht en beleving. We dansen o.a. op klassieke, religieuze (Taizé), folkloristische en eigentijdse muziek.            

Mw.Oda Damen, opgeleid -Docente Meditation des Tanzes- door Friedel Kloke-Eibl , zal deze avonden begeleiden.

Nieuw Sion is gevestigd in de voormalige abdij Sion in Diepenveen. Het is een plek van ontmoeting, stilte en bezinning. Tijdens een rondleiding horen we hoe dat gebeurt. In de middag brengen we een bezoek aan het Etty Hillesum Centrum. Dit centrum wil bijdragen aan respectvol en met aandacht voor elkaar samenleven, hierbij geïnspireerd door de ideeën van Etty Hillesum over hoe mensen, die in achtergrond en qua opvattingen erg van elkaar verschillen toch goed met elkaar zouden kunnen samenleven.

We reizen gezamenlijk met eigen auto's. We vertrekken om 9.00 uur en zijn eind van de middag weer terug.

De kosten van vervoer, lunch en entree/rondleiding Etty Hillesum Centrum zijn voor eigen rekening.

De Geloofsbelijdenissen van de kerk proberen God in woorden of beelden te vangen. Omdat die credo’s eeuwenlang aanvaard zijn als goed en waar, hebben ze grote invloed gehad en zijn ze als ijkpunten gaan gelden. Maar ze bevatten ook woorden die in onze tijd voor veel mensen problematisch zijn geworden: ‘Vader’ kan beschermend maar ook patriarchaal en zelfs agressief overkomen; ‘Almachtige’ troostend zijn, maar ook een levensgroot struikelblok vormen: ‘waar zie je die almacht dan?!’ Als we minder massief over God proberen te spreken, komen we dan in Ietsisme terecht? Of moet je pal staan voor de bijbelse waarheid?  In de bijbel wordt op juist veel verschillende manieren over God gesproken, ook daar spelen tijd en cultuur een rol, persoonlijke ervaring, confrontatie met andere volken en hun goden. Ook na het vastleggen van de canon van de Bijbel heeft het denken over God niet stilgestaan. Elke tijd, iedere cultuur probeert dat op eigen wijze te doen. Hoe spreken we nu over God, op zo’n manier dat we recht doen aan die veelkleurigheid van teksten en aan onze eigen tijd?

De zondag is niet voor iedereen een feestelijke dag. Genoeg mensen die met hun ziel onder de arm het weekend ingaan en weer uitkomen, of maar een klein netwerk hebben om op terug te vallen. Wie heeft er in het weekend dan tijd voor je? Gelukkig is er Zin op Zondag, een diaconale activiteit van samenwerkende kerken waar vooral de kwetsbare mensen in onze samenleving gebruik van maken. Er wordt een maaltijd geserveerd, gekookt door vrijwilligers, met ingredienten die de voedselbank over heeft. Het draait geheel op vrijwilligers, en vindt elke zondag plaats in het gemeentecentrum van de Lutherse Kerk. Ook eens meedraaien? Een kijkje nemen in de keuken? Geef je dan op, en ga mee boodschappen halen bij de voedselbank op vrijdag (14.30-15.00 uur), en leg op zondag de laatste hand aan de maaltijd en wees de gastheer/vrouw (13.30-16.00 uur). Deze activiteit staat dit seizoen vier keer open voor maximaal drie personen per keer.

De magie ervaren van beeldend vertellen

Als je iemand een cadeau geeft dan pak je dat mooi in. Zelfs de wijze waarop je de versierde inhoud overhandigt doe je met meer aandacht en gevoel dan wanneer je het ‘naakt’ zou aanbieden.

Datzelfde gebeurt bij het vertellen van, en luisteren naar een beeldend verhaal.

Verhalen vertellen is het geven van een cadeau aan de luisteraar: een inhoud verpakt in beelden. Je hoeft de inhoud niet te begrijpen maar belevend zien van de beelden die door de verteller bij jou worden opgeroepen.

De kwetsbaarheid van het leven en de onvermijdelijkheid van het sterven

Ik vertel u deze avond "De Rijke Bramenplukker" en  "De Koning die Niet Dood Wilde" van Godfried Bomans, de sprookjesverteller voor volwassenen. U mag ontspannen luisteren en zelf de magie van beeldend verhalen ervaren. 

Na een kopje koffie volgt een uitwisseling van ervaringen, rondom vragen als: wat viel je op over de wijze waarop werd verteld? Welke beelden spraken je aan? Wat heeft Bomans jou willen zeggen met zijn verhalen?

Zonder te veel te willen verklappen is mijn keuze gevallen op verhalen met het actuele thema: de kwetsbaarheid van het leven en de onvermijdelijkheid van het sterven.

Over Manjo Joosten - verhalenverteller en voordrachtskunstenaar

Van jongs af aan ben ik gefascineerd door de menselijke stem: het orgaan voor spreken en zingen. Mijn ouders moesten mij regelmatig naar buiten sturen omdat ik binnen weer geboeid naar de hoorspelen aan het luisteren was. Wat een magie dat stemmen mijn verbeelding zo konden prikkelen! Naast mijn medewerking aan diverse literaire ensembles heb ik mij gespecialiseerd in het vertellen van verhalen. Aan de Vrijeschool Pabo in Leiden ben ik jarenlang verbonden geweest als docent vertellen, spraakvorming en drama.

Als ik vertel vind ik het belangrijk dat er een balans is tussen mijn contact met mezelf, het verhaal en …de luisteraar. Met mijn stem, houding, gebaar en mimiek streef ik ernaar de beelden transparant op te roepen, zodat bij de toehoorders eigen beelden ontstaan.

http://www.manjojoosten.nl

Sigmund Freud waagde zich als hoogbejaard psychoanalyticus aan een provocerende studie over Mozes en de monotheïstische religie, waarin hij Mozes herleidde tot zijn Egyptische afkomst. Wilde hij daarmee tijdens de naziterreur de Joden vrijwaren van de 'uitvinding' van het monotheïsme? In 1941 betwistte godsdienstwijsgeer Martin Buber de connectie met de universele zonnegod van Achnathon. De God van Mozes is onzichtbaar, maar laat zich niettemin zien en horen in de geschiedenis van de volkeren en  eist volgens Buber een volk geheel en al op.  

Deze dialoog doet denken aan wat Martin Buber schrijft over de ontmoeting van Ich und Du. Als hoorders staan wij niet buiten deze dialoog maar raken er helemaal in betrokken.  

Het Boeddhisme lijkt steeds aantrekkelijker te worden voor veel westerlingen. De boeddhistische kloosters in Z-O Azië worden overspoeld met westerse zin-zoekers. Misschien zoeken velen naar wijsheid – gnosis. Gnosis is één van de belangrijkste termen binnen het Boeddhisme. Het verkrijgen van wijsheid, inzicht met als doel de ware onthechting van het zelf. Deze avond gaan we op zoek naar de verbinding tussen de wijsheid en de christelijke traditie van de liefde – agape.  Loopt er een religieuze breuklijn tussen het westen en het oosten, of zijn de tradities te overbruggen met behulp van een oude kerkvader? Na een inleiding lezen we stukken uit de tekst van Aloysius Pieris (Love meets Wisdom) en exegetiseren we een kernvers uit het Evangelie van Johannes (17:3).

Verkorte Cursus Mindfulness

Soms is een echte mindfulness training, die 8 weken is, geen optie.

Dan kan een verkorte cursus van 3x een uitkomst zijn. Dit biedt in een notendop datgene wat je nodig hebt om te begrijpen en voelen wat de aandacht training inhoudt en wat het jou in het bijzonder kan brengen. Zo kun je een begin maken met een leven waarin meer aandacht is voor het Hier en Nu en je mooie ontdekkingen doet over jezelf!

Er kunnen maximaal 8 mensen meedoen, de cursus kost je 2-2,5 uur per keer en de afspraak met jezelf om thuis te oefenen. Het is geen groepsgebeuren, je gaat je eigen weg. Af en toe delen we kort iets met elkaar. Tevoren maken we per telefoon of life kennis met elkaar.

Tot ziens

Greetje Beekhuis.

Het zegt vaak wie of wat we belangrijk vinden en waar we waarde aan hechten. Denk daarbij aan onze relatie met dieren en natuur. Tegelijk denken en werken we  vaak met ...frames.., zo wordt barbecue al snel gezien als iets voor mannen, witte wijn voor vrouwen en snoep voor kinderen.   

Tijdens deze avond staan we stil bij hoe wij in onze wereld voeding produceren en consumeren, hoe dat verbonden is met levensstijl en identiteit. Daarbij kijken we ook welke rol voeding speelt in de Bijbel.

Ds. Marja Terlouw-Sterk spreekt over haar 30-jarige ervaring als gevangenisdominee, achtereenvolgens in Scheveningen, Arnhem en Nieuwegein. In een informatieve inleiding zal worden ingegaan op onze beeldvorming over gevangenen, de taak van de kerk en de overheid, en wat wijzelf mogelijk kunnen doen om na de detentie het integratieproces van ex-gedetineerden in onze samenleving te bevorderen. Na de inleiding is er gelegenheid om vragen te stellen en van gedachten te wisselen. Momenteel is Marja Prison Chaplain bij de Stichting Epafras om als vrijwilligster Nederlandse gevangenen in Spaanse gevangenissen te bezoeken.

Alle recepten hebben een directe symbolische verwijzing naar verschillende Bijbelverhalen. 

Hoe ziet de avond eruit? Voor de boodschappen wordt gezorgd. We zetten alle boodschappen klaar op de tafels. We beginnen met een drankje en een voorstelrondje. Daarna verdelen we ons in verschillende groepjes die elk met een deel van de maaltijd aan de slag gaan. Bij het opdienen van elk gerecht vertellen we over de Bijbelse symboliek achter elk recept. Tijdens de maaltijd en ook tussen de gerechten door is er tijd om elkaar te ontmoeten en eventueel een gercht verder af te maken. Kookt u mee?

Liesbeth Veltkamp is geboren te Ede maar sinds 1986 woonachtig in Rome. Wanneer Liesbeth weer in Ede is, zal ze graag een lezing, waarschijnlijk ergens in april 2020.

Daar Liesbeth al 33 jaar in Rome woont, kan ze erg goed vertellen hoe het alledaagse leven zich voltrekt in deze machtige,  mooie, maar met  corruptie doordropen stad. Ze zal het dus niet over de bezienswaardigheden hebben zoals het Sint Pieter, het Pantheon en Colosseo, ook al is ze er zeer door gefascineerd, maar over "la vita di tutti i giorni".

De onderwerpen die ze aan zal snijden varieren van de onmogelijke bureaucratie, de (afwezige) ouderdomsvoorzieningen, Italiaanse opvoeding/gezin, met "la mamma" centraal, scholen/ziekenhuizen, het verkeer/stakingen/openbaar vervoer,  werkloosheid en wegloop van de "brains" en jongeren, de typische karaktertrekken van de Italiaan, de corruptie/nepotisme waar we Allemaal mee te maken hebben en mee verweven zijn en natuurlijk Het Eten!

Genoeg om een idee te krijgen hoe het hier aan toe gaat en je alvast voor te bereiden voor een mogelijke reis naar de Caput Mundi!

De zussen van Liesbeth zullen ook meehelpen om dit gevoel over te brengen:  Annette zal de muziek op de piano verzorgen en Hermine zal wat Italiaans hapje verzorgen :) 

        over bijzondere wetenswaardigheden van de synagoge. Waarom heeft de ene kandelaar zeven armen en de andere negen? Waarom zie je vaak het getal twaalf? Wat zit er achter die gordijnen? En wat doen slangen en leeuwen in de synagoge?

        En we verdiepen ons met een bevlogen ambassadeur in gepassioneerde kracht van een door vuurwerk getroffen wijk. Hoe zij als feniks herrijst. Over gepassioneerde kracht van wederopbouw.

Krona is het Zweedse woord voor Kroon. De naam is een impliciete verwijzing naar Birgitta, naar haar wereldlijke en geestelijke kroning. Voor Nederland is het een cultuurdocument van de eerste orde waar middeleeuws gedachtegoed, Birgittijnse spiritualiteit en de eenentwintigste eeuw harmonieus in elkaar overvloeien. Zeker nu de oude abdijvleugels vorig jaar totaal gerenoveerd voor museaal  gebruik en vele beelden, ooit uit armoede verkocht, vanuit het Rijksmuseum zijn teruggekeerd naar de plek van herkomst. De kern van de collectie bestaat uit heiligenbeelden, die een anonieme beeldsnijder in de tweede helft van de vijftiende eeuw maakte voor de Birgittenessen. Bij het museum is er een klooster waar nog steeds volgelingen van de heilige Birgitta van Zweden wonen. De kapel van het klooster is in stilte te bewonderen van 15.00-16.00 uur. Het museum haakt ook in op de veranderingen in het religieuze landschap, vertrouwde religieuze instituten brokkelen af, maar daarbuiten ontstaan allerlei nieuwe vormen van religiositeit. Het museum wil een plek zijn van verwondering, zingeving en spiritualiteit.

programma:

12.30 uur verzamelen met auto's op de parkeerplaats van de Beatrixkerk

12.40 uur vertrek (zoveel mogelijk samen te rijden om de kosten te delen)

13.35 uur aankomst museum Krona in Uden

13.45 uur samen koffie drinken en het kopen van de entreekaarten

14.15 uur start rondleiding

15.15 uur bezoek van de Kapel in stilte

15.30 uur bezoek van de fraaie kruidentuin in de kloostertuin

16.00 uur verzamelen bij de auto's

17.00 uur aankomst bij de parkeerplaats van de Beatrixkerk

NB: deze activiteit vindt doorgang bij minimaal 10 deelnemers (en maximaal 20 deelnemers)

Het gaat om de beleving en het dolce vita (zoals de Italianen dat zo mooi zeggen, het goede leven). Zo volgen we onder meer het spoor van Caravaggio, maken we een fietstocht op E-bikes kriskras door Rome, spreken we met gepassioneerde kenners van het zoete leven, verkennen we Rome by Night, struinen we door de wijk Trastevere, wandelen we door het park Borghese en bekijken daar het museum, we verdiepen ons in de gelaagdheid van de stad en bezoeken de verlaten havenstad Ostia Antica….Een greep uit het gevarieerde programma.

De bevlogen en inspirerende gids Hadelinde Brugge zal ons de hele week gidsen. We vliegen vanaf Schiphol met de KLM. Via een reisburo in Ede zijn de tickets en accomodatie geregeld. In Rome zelf regelt een ervaren Event-organisatie onze uitstapjes.

Wat is er specifiek aan Lutherse liturgie? Daar zijn boeken vol over geschreven, en in de erediensten van de Lutherse kerken worden deze woorden praktijk. De Lutherse kerk is een zingende kerk, en dat zullen we deze avond wel merken. Tijd om je eens verder te verdiepen in rijke liturgische traditie en wat we daarvan al zingend terugvinden in het Liedboek. De Lutherse predikant Maarten Diepenbroek neemt ons mee op omtdekkingstocht.

De zondag is niet voor iedereen een feestelijke dag. Genoeg mensen die met hun ziel onder de arm het weekend ingaan en weer uitkomen, of maar een klein netwerk hebben om op terug te vallen. Wie heeft er in het weekend dan tijd voor je? Gelukkig is er Zin op Zondag, een diaconale activiteit van samenwerkende kerken waar vooral de kwetsbare mensen in onze samenleving gebruik van maken. Er wordt een maaltijd geserveerd, gekookt door vrijwilligers, met ingredienten die de voedselbank over heeft. Het draait geheel op vrijwilligers, en vindt elke zondag plaats in het gemeentecentrum van de Lutherse Kerk. Ook eens meedraaien? Een kijkje nemen in de keuken? Geef je dan op, en ga mee boodschappen halen bij de voedselbank op vrijdag (14.30-15.00 uur), en leg op zondag de laatste hand aan de maaltijd en wees de gastheer/vrouw (13.30-16.00 uur). Deze activiteit staat dit seizoen vier keer open voor maximaal drie personen per keer.